Een duurzame bouwsector vraagt om keuzes maken

Door remontabel te bouwen gebruiken we als sector minder materiaal zonder in te leveren op kwaliteit. Met elementen die herbruikbaar zijn leveren we gebouwen die niet alleen toekomstgericht zijn in hun constructie, maar ook in hun deconstructie. 

Een nieuwe manier van denken: remontabel bouwen

Volgens Elise is remontabel bouwen vergelijkbaar met lego, maar dan voor de bouwsector: “Voor mij betekent remontabel bouwen zo ontwerpen dat je het gebouw ook weer uit elkaar kan halen en ergens anders weer in elkaar kan zetten. De elementen en de verbindingen kunnen dan goed worden hergebruikt.”

Toekomstbestendig bouwen vraagt om een nieuwe manier van denken over hoe we omgaan met bouwstoffen. Waar we 50 jaar geleden minder stilstonden bij het hergebruik van beton is dat nu een cruciaal onderwerp als het gaat om duurzamer bouwen. Ook voor Elise is duurzamer bouwen een belangrijk aandachtspunt. “Ik vind het belangrijk dat we goed zorgen voor onze aarde. Je ziet nu al de gevolgen om je heen van de klimaatverandering. En dat kunnen we niet zo laten doorgaan.”

De centrale rol van de ontwerper

Elise’s visie op de toekomst van de bouwsector draait om duurzaamheid en keuzes maken. Ze benadrukt het belang van efficiënt materiaalgebruik en het ontwikkelen van gebouwen die herbruikbaar en flexibel zijn.  Elise ziet dat ontwerpers de veiligheid moeten waarborgen en tegelijkertijd innovatief moeten denken om CO2-uitstoot te verminderen. Ze benadrukt dat er een belangrijke rol ligt bij ontwerpers en hoe zij omgaan met de grondstoffen die er per project worden gebruikt. “Als je kijkt naar beton, dan is het naast water het meest gebruikte materiaal ter wereld, en dat gaat gepaard met enorm veel CO2-uitstoot.”

Daarnaast stelt Elise dat duurzame projecten ook haalbaar moeten zijn. Dit blijkt niet altijd eenvoudig. “Het is mooi om ambities te hebben, maar als je alles op één hoop gooit, wordt het vaak onhaalbaar. Daarom is het belangrijk om duidelijke keuzes te maken per project. Ik heb onlangs een project gedaan met een hele mooie uitdaging voor een schoolgebouw. Er kwam van alles samen; er moest hout worden gebruikt, het moest remontabel zijn en flexibel voor de komende vijftig tot honderd jaar. Het ontwerp bleek daarvoor niet haalbaar te zijn.” Om zulke projecten wel haalbaar te maken draait het volgens Elise om keuzes maken. “Per project moet je kijken waar de ambities liggen en welke keuzes er dan gemaakt moeten worden. Elke keer moet je kijken: Wat kunnen we hier doen? Daar hebben we een hele belangrijke rol als ontwerpers. Die wil ik graag pakken.”

Kennisdeling en samenwerking

Elise hoopt dat deze kennis over herbruikbaar bouwen steeds breder wordt gedeeld, omdat dit volgens haar essentieel is voor de toekomst van de bouwsector. Dit begint al bij het onderwijs.

 “Ik zou graag zien dat duurzaam construeren meer onderdeel wordt van het onderwijs. Zo leren studenten daar meteen over na te denken. Net zoals de kennis over sterkte en eigenschappen van materialen, zou duurzaamheid een vast onderdeel van het curriculum moeten zijn.”

Daarnaast pleit Elise voor betere samenwerking en kennisdeling binnen de sector: “Er wordt natuurlijk heel veel gedaan op het gebied van duurzaam bouwen. Maar dat kan nog veel meer zijn als we de kennis meer met elkaar delen.”

Ze merkt dat informatie vaak versnipperd blijft. “Veel bedrijven houden hun kennis voor zichzelf, omdat het onderdeel is van hun intellectuele eigendom. Het goed zou zijn voor de bouw en uiteindelijk ook voor Nederland als we meer met elkaar gaan delen.” Door meer samenwerking tussen ontwerpers, adviseurs, bouwers en onderwijsinstellingen, kan de hele sector grote stappen zetten richting een duurzamere toekomst.

Verduurzaming door bewuste keuzes

De verduurzaming van de bouwsector vraagt om samenwerking en het maken van bewuste keuzes. Zoals Elise benadrukt, ligt er een grote verantwoordelijkheid bij ontwerpers om duurzaam te bouwen en efficiënt om te gaan met bijvoorbeeld beton. Door de strijd aan te gaan tegen overmatig materiaal gebruik en gebouwen remontabel te ontwerpen kan de sector inzetten op verduurzaming. “We zijn gewend op een bepaalde manier te bouwen. We gebruiken daar natuurlijk vrij veel materialen voor. Kan het ook op een andere manier? Ik denk van wel. We zullen wel moeten!”